Fore Kazık

Fore kazık, zeminin belirli bir çap ve derinlikte dairesel kesitli bir delgi kullanılarak açılan kuyuya demir donatı yerleştirilip beton dökülmesi işlemidir. Bu işlem sonucunda elde edilen silindirik, sütun şeklindeki düşey zemin elemanlarına “fore kazık” veya yerinde dökme betonarme kazık” denir. Fore kazık, en çok kullanılan yapım yöntemlerinden biridir ve özellikle zemin iyileştirme işlemlerinde sıkça tercih edilir. 

Fore kazık, genellikle 45 cm, 65 cm, 80 cm, 120 cm ve 150 cm çaplarında uygulanır ve boyları yaklaşık olarak 0-50 metre aralığında değişebilir. Bu uygulama, fore kazık makineleri adı verilen iş makineleri ile gerçekleştirilir. Özellikle gevşek zeminler, dolgular, sulu zeminler gibi zeminlerde fore kazık uygulamaları geliştirilmiştir. 

Kazık sistemi, zemin iyileştirme, yapı stabilitesi ve derin kazılarda ülkemizde yaygın olarak kullanılan inşaat yöntemlerinden biridir. Fore kazıklar, inşaat sektöründe ankraj, radye temel sistemleri ve zemin iyileştirme yöntemlerinde sıklıkla kullanılır. 

Fore kazık neden yapılır? Günümüzde artan nüfus ve şehirleşme ile birlikte yerleşim alanlarının önemi artmıştır. Bu durum, binaların güvenli bir şekilde inşa edilmesi için derin kazılar yapılmasını zorunlu kılmıştır. Derin kazılar ve artan yapılaşma, sağlam olmayan zeminlerde de inşaatların yapılmasını gerektirmiştir. Bu nedenle, derin kazılar ve sağlam olmayan zeminlerin iyileştirilmesi için fore kazık temeli ve fore kazıklı inşaat çalışmaları yaygınlaşmıştır. 

İnşaat alanlarının en iyi şekilde kullanılması, uygun olmayan alanların düzenlenmesi ve depreme dayanıklı konutların inşası, kazıklı sistemlerin amaçları arasında yer alır. 

Fore kazık faaliyet alanları?

Yerinde dökme betonarme kazıklar ağırlıklı olarak şu amaçlar için kullanılır

1. Zemin iyileştirme yöntemleri: Taşıma kapasitesi düşük olan zeminlerin donatısız bir şekilde betonlanarak iyileştirilmesinde kullanılır. Bu uygulamaya “plastik kazık” denir ve amaç, zayıf olan zeminin daha dayanıklı bir malzeme ile güçlendirilmesidir. 
2. Derin temeller (fore kazıklı temeller): Üst yapı yüklerini taşıma kapasitesi yeterli olan zemine veya kaya tabakasına iletmek için yapılan çalışmalardır. 
3. Fore kazık iksa sistemleri – Derin kazılarda: Yapı çukuru etrafında oluşabilecek göçme, kayma, devrilme gibi risklere karşı ve kazı çalışmalarının sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesi için iksa amaçlı kazık uygulamaları yapılır. 
4. Fore kazık yapım yöntemleri – Fore kazık uygulama yöntemleri Fore kazık imalatına başlamadan önce projeye uygun makine ve ekipman seçimi yapılmalıdır. Zemin araştırması, kazık makinesi indirilmeden önce dikkatlice yapılmalıdır. Bu konuda uzman kişilerden yardım alınmalı ve verilere güvenilmelidir. Aksi takdirde iş süreci ve maliyetler olumsuz etkilenebilir. 

Fore kazık nasıl yapılır?

Fore kazık imalatının adımları şunlardır

1. Düşey yönde delginin auger (burgu, matkap) ile tamamlanması. 
2. Silindirik şekilde hazırlanmış demir donatının boş kuyunun içine yerleştirilmesi. 
3. Tremi borusu kullanılarak betonun dökülmesi. 

Fore kazık çeşitleri nelerdir?

Fore kazıkların çeşitleri şu faktörlere bağlı olarak değişebilir

1. Yapım yöntemlerine göre kazık çeşitleri: 
2. Betonarme kazıklar (sondaj tipi yerinde dökme kazıklar) 
3. Çakma kazıklar 
4. Sondaj ve çakma kazık karma tip 
5. Malzeme türüne göre kazık çeşitleri: 
6. Çelik kazıklar 
7. Ahşap kazıklar 
8. Beton kazıklar 

Fore kazık Projesi ve maliyetleri nasıl hesaplanır? Fore kazık projesi hazırlanırken, zemin araştırmaları tamamlanmalı ve zemin parametreleri göz önünde bulundurularak geoteknik proje oluşturulmalıdır. Bu projede, kazık miktarı, çapı, demir donatı ayrıntıları gibi faktörler belirlenir. 

Fore kazık maliyetleri ise aşağıdaki faktörlere bağlı olarak hesaplanabilir

1. Geoteknik proje tarafından belirlenen kazık miktarı 
2. Kazık çapı 
3. Demir donatı ayrıntıları 
4. Fore kazık işçilik fiyatı 

Örnek bir kazık maliyet hesabı yapılırsa, örneğin, 65 cm çapında 1000 metre fore kazık işi için maliyet şu şekilde hesaplanabilir

1. Beton miktarı: 330 m³ 
2. Demir miktarı: 35